Podstawy edytora Vim, skróty klawiszowe

Poradnik dla początkujących i zaawansowanych, dotyczący korzystania z edytora Vim. Podstawowe skróty klawiszowe, skróty dla bardziej zaawansowanych oraz kilka innch przydatnych informacji.

Skróty Vima

Spis treści

  1. Tryby pracy Vima
  2. Skróty dla początkującego
  3. Bardziej zaawansowana edycja
  4. Praca na wielu plikach (strona 2)
  5. Porównywanie plików wraz z ich edycją – vimdiff (strona 2)
  6. Kilka dodatkowych informacji (strona 2)
  7. Gdzie szukać pomocy? (strona 2)

Tryby pracy Vima

Być może niektórym może się to wydawać śmieszne, ale dla użytkownika zasiadającego do Vima poraz pierwszy nie jest takie oczywiste, że wyjście z edytora to komenda :q. Co więcej, niektórzy wiedzą jak wyjść, ale nie wiedzą za bardzo czemu „skrót” do wyjścia jest taki dziwny.

Zatem, zanim przejdziemy do skrótów, trzeba wspomnieć o jednej rzeczy, która odróżnia Vima od większości edytorów – są to tryby pracy, których ten edytor ma kilka. Bezpośrednio po otwarciu dokumentu edytor jest w trybie normal. Jest to tryb, w którym można się swobodnie poruszać po dokumencie, czy zaznaczać kawałki tekstu. Po wciśnięciu klawisza i przechodzimy do trybu insert. W tym trybie wprowadza się tekst poprzez dopisywanie znaków w miejscu kursora. Tryb w którym nadpisujemy istniejące znaki to replace – aby przejść do niego, należy nacisnąć R. W momencie zaznaczania kawałka tekstu (np. po wciśnięciu klawisza v) jesteśmy w tzw. trybie select. Ostatnim trybem który powinno się poznać (ale nie ostatnim jakie oferuje Vim) jest tryb command-line – tryb wprowadzania komend, do którego przechodzimy po wciśnięciu klawisza :.

Wracając do tematu wyjścia z Vima – będąc w trybie normal należy wpisać wspomniane :q i nacisnąć klawisz Enter. Być może teraz już wiesz, że powoduje to przejście do trybu command-line i wykonanie polecenia quit (samo q jest właśnie skrótem do polecenia quit).

Skróty dla początkującego

Podstawowe skróty, bez których nie da się pracować w Vimie, to oczywiście poruszanie się po dokumencie, zmiana trybów pracy i wyjście z dokumentu (z zapisem lub bez). Te kilka podstawowych skrótów możesz zobaczyć w poniższej tabelce. Trzecia kolumna wskazuje na tryb, w jakim dany skrót działa.

Wszystkie komendy w trybie command-line należy zatwierdzić klawiszem Enter – spowoduje to wykonanie komendy i przejście w tryb normal. Np. przejście do linii 100 przy użyciu trybu komend to wciśnięcie w trybie normal sekwencji :100 i zatwierdzenie znakiem Enter.

Jeśli w kolumnie skrótów i komend pojawia się <NR> oznacza wprowadzenie w tym miejscu dowolnej liczby, np. komenda <NR> w trybie command-line oznacza, że (będąc w tym trybie) wpisując np. 100, po zatwierdzeniu Enterem przejdziemy do linii 100.

Większość komend można poprzedzić liczbą, co spowoduje wykonanie komendy tyle razy, jaka liczba została podana. Przykład: 10dd spowoduje usunięcie 10 linii, 12j to przesunięcie o 12 linii w dół.

Skróty/komendy Opis Tryb
h przesunięcie w lewo normal
l przesunięcie w prawo normal
j przesunięcie w dół normal
k przesunięcie w górę normal
i przejście w tryb insert normal
Ctrl+d przesunięcie ekranu o połowę jego wysokości w dół normal
Ctrl+u przesunięcie ekranu o połowę jego wysokości w górę normal
Ctrl+f przesunięcie ekranu o całą jego wysokość w dół normal
Ctrl+b przesunięcie ekranu o całą jego wysokość w górę normal
gg przejście do pierwszej linii w pliku normal
G przejście do ostatniej linii w pliku normal
H przejście do pierwszej widocznej na ekranie linii (skrót od High) normal
M przejście do środkowej widocznej na ekranie linii (skrót od Medium) normal
L przejście do ostatniej widocznej na ekranie linii (skrót od Low) normal
Esc wyjście z trybu insert lub replace do normal insert
a przejście do trybu insert wraz z przesunięciem w prawo normal
o dodanie nowej linii poniżej bieżącej i przejście do trybu insert na początku nowej linii normal
I przejście do trybu insert wraz z przesunięciem do pierwszego znaku drukowalnego w linii normal
A przejście do trybu insert wraz z przesunięciem na koniec linii normal
O dodanie nowej linii powyżej bieżącej i przejście do trybu insert w nowej linii normal
: przejście w tryb command-line normal
<NR> przejście do linii o podanym numerze command-line
q wyjście z edycji pliku command-line
w zapisanie pliku command-line
w <NAZWA_PLIKU> zapisanie pliku pod nazwą <NAZWA_PLIKU> command-line
wq zapisanie pliku i wyjście z edycji command-line
e ponowne otwarcie bieżącego pliku command-line
e <NAZWA_PLIKU> otwarcie w bieżącym oknie pliku <NAZWA_PLIKU> do edycji command-line
q! wyjście z edycji pliku, nawet jeśli zmiany nie zostały zapisane command-line
qa wyjście z edycji wszystkich otwartych plików (quitall) command-line
!<SYSCMD> uruchomienie dowolnej komendy powłoki systemu. command-line
. powtórzenie ostatnio wykonanej akcji normal
u wycofanie ostatniej akcji (undo) normal
Ctrl+r ponowne wykonanie wycofanej akcji normal

Bardziej zaawansowana edycja

W następnej tabelce zebrane są skróty bez których da się obejść, ale zapoznanie się z nimi znacznie przyspiesza pracę.

Skróty/komendy Opis Tryb
r zamiana znaku pod kursorem (po wciśnięciu znaków znowu jesteśmy w trybie normal) normal
R przejście w tryb replace normal
x usunięcie znaku pod kursorem normal
dd usunięcie bieżącej linii normal
dw usunięcie od kursora do początku następnego słowa normal
d0 usunięcie znaków w bieżącej linii od pierwszego do kursora normal
d$ usunięcie znaków w bieżącej linii od kursora do końca linii normal
D j.w. normal
J złączenie linijki bieżącej i następnej, oddzielając spacją, usuwając wcięcia normal
gJ złączenie linijki bieżącej i następnej normal
^ przesunięcie do pierwszego znaku drukowalnego w linii normal
0 przesunięcie na początek linii normal
$ przesunięcie na koniec linii normal
w przejście do początku następnego wyrazu normal
e przejście do końcu bieżącego wyrazu (lub następnego, jeśli jesteśmy na końcu bieżącego) normal
b przejście do początku bieżącego wyrazu (lub poprzedniego, jeśli jesteśmy na początku bieżącego) normal
% przejście do odpowiadającego nawiasu (otwierającego/zamykającego) normal
gh przejście do poprzedniej linii (bierze pod uwagę linie łamane) normal
gj przejście do następnej linii (bierze pod uwagę linie łamane) normal
/ rozpoczęcie szukania w dół (należy wpisać szukany tekst i zatwierdzić Enterem) normal
? jw., ale szukanie w górę normal
n szukaj następnego wystąpienia normal
N szukaj poprzedniego wystąpienia normal
* szukaj w dół słowa pod kursorem (pełnego słowa) normal
# szukaj w górę słowa pod kursorem (pełnego słowa) normal
v rozpoczęcie trybu visual z dokładnością do znaku normal
V rozpoczęcie trybu visual z dokładnością do linii (zaznaczanie pełnymi liniami) normal
Ctrl+v rozpoczęcie trybu visual blokowo (pionowo) normal
y skopiowanie do schowka (schowka edytora, nie systemowego) zaznaczonego tekstu visual
d usunięcie zaznaczonego tekstu, wraz z kopiowaniem do schowka visual
p wklejenie skopiowanego tekstu za kursorem visual
P wklejenie skopiowanego tekstu przed kursorem visual
< po zaznaczeniu pełnych linii zmniejsza wcięcie bloku zgodnie z ustawieniami Vima visual
> po zaznaczeniu pełnych linii zwiększa wcięcie bloku zgodnie z ustawieniami Vima visual
I po zaznaczeniu pionowym przechodzi w tryb insert celem dopisania dowolnego tekstu visual
x po zaznaczeniu pionowym usuwa zaznaczony kawałek tekstu visual
"<ZNAK>y skopiowanie zaznaczonego tekstu do schowka nazwanego znakiem a-z visual
"<ZNAK>p wklejenie z nazwanego schowka za kursorem normal
"<ZNAK>P wklejenie z nazwanego schowka przed kursorem visual
m<ZNAK> zaznacza bieżące miejsce w pliku pod wskazanym znakiem a-z normal
'<ZNAK> przechodzi do zaznaczonego wcześniej miejsca w pliku; <ZNAK>: j.w. normal
%s/<S1>/<S2>/ zamiana w całym dokumencie wystąpień tekstu <S1> na <S2> command-line
:s/<S1>/<S2>/ zamiana w zaznaczonym tekście wystąpień tekstu <S1> na <S2> visual
Ctrl+n dopełnienie słowa do innego, występującego już w pliku; szukanie w przód insert
Ctrl+p dopełnienie słowa do innego, występującego już w pliku; szukanie w tył insert
gf otwarcie pliku o nazwie wskazanej przez kursor w pliku bieżącym normal
Ctrl+w f otwarcie pliku jak wyżej, ale w nowym oknie (split) normal
Ctrl+w gf otwarcie pliku jak wyżej, ale w nowej zakładce (tab) normal